گزارشی تاریخی از چهار شخصیت علمی فرهنگی: ملا ادهم واعظ؛ امیرکبیر؛ میرزا حسن اصفهانى؛ ذوالریاستین شیرازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه تهران(مسئول)

چکیده

"مقالۀ حاضر حاوی چهار گزارش از چهار‌تن از شخصیت‌هایی است که به علم و فرهنگ و تمدن ایران و اسلام خدمت کرده‌اند. گزارش اول دربارۀ ملا ادهم واعظ عزلتی خلخالی (متوفای 1052ق) از دانشمندان عارف‌مسلک و زاهد و گزارش دوم در ارتباط با میرزا محمدتقی‌خان فراهانی معروف به امیرکبیر (1186ش / اراک ـ 20دی1230 / کاشان) و گزارش سوم دربارۀ میرزا حسن اصفهانى معروف به «صفى‌على‌شاه» (3شعبان1251ق / اصفهان ـ 24ذى‏القعده1316ق / تهران) و گزارش چهارم دربارۀ میرزا عبدالحسین ذوالریاستین شیرازی (۱۲۵۲ / ۲۴خرداد۱۳۳۲ش) است. هر چهار شخصیت منشأ آثار و برکات علمی، فرهنگی، و اجتماعی بوده‌اند. وجود برخی از یافته‌های نو و ارزشمند تاریخی در گزارش‌ها، نگارنده را بر آن داشت تا آن‌ها را در قالب مقاله عرضه کند. شیوۀ گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و میدانی و از روش تبیینی تحلیلی مطالب پردازش شده است. ارجاع به منابع درون‌متنی (APA) می‌باشد. در انتهای هر گزارش، منابع مرتبط ذکر شده است. در این مقاله از 5 مدرک در قالب اسناد و تصاویر استفاده شده است. عناوین گزارش‌ها عبارت است از: گزارش اول: ملا ادهم واعظ عزلتی خلخالی؛ گزارش دوم: امیرکبیر و معرفی برخی از خدمات وی؛ گزارش سوم: میرزا حسن اصفهانى و تصحیح دستورالعملی عرفانی از ایشان؛ گزارش چهارم: میرزا عبدالحسین ذوالریاستین شیرازی و خاطراتی از وی."